Sinds ik weet had van het bestaan van de ultra trail du Mont Blanc (UTMB) ben ik door die race gefascineerd geweest. Rond 2014 moet het geweest zijn, toen ik per toeval op YouTube hierover een reeks te zien kreeg. Initieel dacht ik dat het hier over een wedstrijd ging in meerdere etappes, maar bleek dat die 170kilometers en 10000 hoogtemeters af te leggen zijn in 1 enkele activiteit. Na mijn eerste marathon in Antwerpen dipte ik voorzichtig mijn teen in het ultra trail lopen, en na enkele jaren klom ik op tot de afstand van 100 kilometer.
Veel mensen willen een lusje van 170 km lopen
De UTMB staat erom bekend héél populair te zijn. Jawel veel mensen willen een lusje van 170 kilometer lopen. Alvorens je effectief kan deelnemen moet je aantonen dat je reeds een aantal lange trails succesvol volbracht hebt. In de zomer van 2020 wou ik voor de eerste keer mijn kans wagen op een trail van boven de 100 kilometer. De organisatie van de UTMB voorziet ook in trail races van andere afstanden. Alles van 30 tot 300! kilometer komt aan bod. De TDS (kort voor 'Sur les traces des Ducs de Savoie') was de minst populaire uit de ganse reeks, met een afstand van 145 kilometer, en een duizelingwekkende 9000 hoogtemeters. Als ik eens wou proeven van de sfeer tijdens de UTMB week, en kijken of ik dergelijke uitdaging uberhaupt wel aan zou kunnen dan was deze race het perfecte 'kleine zusje van'.
Ook de TDS is vaak volledig uitverkocht waardoor er voor de inschrijving met een loterij systeem gewerkt wordt. Groot was mijn genoegen toen op 9 januari 2020 er een email van de organisatie binnen kwam...
We weten ondertussen allemaal hoe 2020 is uitgedraaid door COVID wat evenementen betreft. Eerst was er nog wat hoop omdat het sportevent volledig in de buitenlucht door gaat, maar het bleek niet realistisch om zoveel mensen samen te brengen terwijl de gezondheidszorg kreunde onder de corona crisis. De editie voor dat jaar en de ganse UTMB week werden jammergenoeg geannuleerd.
Op naar de editie 2021 dan maar. Voor wie het geluk had om uit de loterij getrokken te zijn bleef die plaats ook voorzien voor 2021. Gelukkig kon ik het opnieuw inplannen in mijn jaar, en vanaf januari begon ik volop te trainen. Ik had het doel voor mezelf gezet om 100 000 hoogtemeters bij elkaar te lopen dat jaar. Dit zou me alvast sterke benen opleveren om de vele lange en steile trails te trotseren. Dinsdag 24 augustus was de start voorzien voor mijn 145 kilometers in de Italiaanse en Franse Alpen. Covid passen, test resultaten en mondmaskers waren nog steeds van de partij. De start ging eveneens doorgaan in verschillende waves. Om 15u30 werd ons startschot gegeven, en met een 500tal lopers mochten ook wij als 3e wave van start gaan. Niet de massastart zoals ik die al talloze keren had gezien op YouTube, maar desalniettemin indrukwekkend. De muziek van Pirates of the Caribbean galmde uit de boxen en al snel klommen we door de smalle straatjes van Courmayeur richting de eerste grote klim.
Een opwarmertje van 1200 meter klimmen trok de sliert lopers voorzichtig uit elkaar, en ik probeerde geen tijd te verliezen bij de eerste bevoorrading. We kwamen in een prachtig landschap, wat ik herkende van enkele jaren terug. Lac Combal en de klim verder naar de eerste echte col waren adembenemend. Dit is waarom ik zo van ultra berg trails hou: je komt in zoveel landschappen waar anderen een week voor nodig hebben om ze te kunnen zien. De avond begon te vallen, en de temperatuur nam een duik. Ik bleef nog even in T-shirt, maar toen het lichtjes begon te regenen schoot ik toch maar netjes mijn regenjas aan. De weg was nog lang en jezelf verzorgen is tijdens ultra lopen de sleutel tot succes.
...dat is de manier om lopers voorbij te steken zonder harder te lopen...
Een lange en goed beloopbare afdaling waren de beloning voor het vele klimmen. Ik liet de zwaartekracht zijn werk doen, en pakte de afdaling relax aan. Col du petit St Bernard bracht ons in Frankrijk en dan begon de echte afdaling met switch backs richting Bourg St Maurice. Daar was een grote hulppost, en nam ik de tijd om me voor het volgende stuk voor te bereiden. Het was ondertussen al donker geworden, maar er was veel sfeer en bedrijvigheid, en van grote vermoeidheid was nog geen sprake. Een warme pasta, smaakloze rijst en wat fruit werkte ik achterover. Nog mijn water bijvullen en ik grabbelde een energiereep mee alvorens de drukke sporthal te verlaten. Efficient door deze soms wat hectische hulpposten kunnen lopen is de manier om andere deelnemers voorbij te steken zonder harder te moeten lopen. De klim der klimmen ging van start: 1924 verticale meters over 11 kilometer. De lichtstraal van mijn koplamp op de trail was mijn gezelschap voor de volgende uren. Ik nam mijn tijd om in een ritme te komen, en verwonderde mij erover dat na een uur constant klimmen ik nog maar amper een derde in de klim was. Een véél te dure Orangina boven Fort de la Platte sloeg ik niet af. Ik had deze helling toch duidelijk wat onderschat, en dat moet de best gespendeerde €5 euro geweest zijn voor een blikje frisdrank. Het technische stuk verderop bracht wat variatie, en ik zat ondertussen bijna zonder water of eten. Kort na het hoogste punt van de race was een bevoorrading waar ik op rekende...
Mijn horloge gaf aan dat we bijna aan het hoogste punt kwamen, en wat verderop zag ik een groep lichtjes, die leek te stoppen. Achter mij zag ik een lint van honderden meters koplampen zigzaggend de berg opkomen. Een prachtig zicht waarmee duidelijk wordt hoe ver het deelnemersveld zo ver in de race verspreid is. Eens aangekomen bij de groep bleek dat we aan een moeilijke passage kwamen, en dat er maar mondjesmaat lopers doorgelaten werden. Even blijven wachten dus, en iedereen bleef netjes zijn positie behouden. Wie toch dacht van voorbij te steken werd steeds door andere trail lopers teruggefloten. Ik liet mijn horloge en GPS tracking lopen, want mijn doel was om rond de 6km/hr aan te houden, met hulpposten en stops inclusief.
5minuten wachten werden er 10, en veel opschuiven konden we niet doen. Ik begon koud te krijgen en trok een extra jas aan. Toen 20 minuten een half uur werden, sijpelde de kou pas echt binnen. Het was na middernacht en de druppels klevend aan het gras transformeerden stilletjes aan tot glinsterende ijskristallen. Ik wiebelde tevergeefs mijn tenen van bijtend koud naar gewoon koud. Mijn voeten en schoenen waren nat van de eerdere regen die gevallen was. De natte voeten deden me terug denken aan de vele droppings die ik in het leger tijdens mijn opleiding had gedaan. Een volgend probleem begon zich te stellen. De lange sliert klimmende koplampen begon ook boven te komen, en waar er bij mijn aankomst misschien een goeie 40 tal mensen waren, begon de groep nu alsmaar aan te groeien.
De ganse single trail stond ondertussen vol, en wie echt niet opgewarmd raakte kon door tot bij een klein kampvuur van de organisatie. Gaan zitten was kiezen voor koud, vochtig en weinig comfortabel, blijven rechtstaan was wat mij betreft dan de minst slechte keuze van de twee.
Een vrijwilliger van de organisatie kwam langs en gaf wat extra uitleg. Even verderop langs de Passeur de Pralognan was een loper ten val gekomen die verzorging nodig had. Van waar wij stonden leek de col slechts 200 meter verder, en het ongeval moet eerder gebeurt zijn aan de andere kant tijdens de afdaling. Voorop in de race gaat het er uiteraard wat serieuzer aan toe wat de competitie betreft, en wordt er ook sneller gelopen over moeilijk en technisch terrein. Dit alles samen met de slechte weersomstandigheden en de nacht zorgden voor een extra uitdaging. Met mondjesmaat werden nog lopers doorgelaten, die onder extra begeleiding het technische stuk mochten aanvatten, maar lang niet genoeg om de grote wachtende massa voldoende te ontlasten. Het was duidelijk dat deze situatie niet kon blijven duren. Enige tijd later, kwam het bericht door dat de race 'geneutraliseerd' werd. De medische helicopter was door het incident niet langer beschikbaar, en de veiligheid kon niet voldoende gegarandeerd worden. Praktisch betekende dit dat iedereen die nog niet aan de Passeur de Pralognan was gepasseerd rechtsomkeer moest maken, en via dezelfde lange afdaling terug tot in Bourg St. Maurice moest zien te geraken. Klimmen over technisch terrein is steeds makkelijker dan het afdalen, dus we stonden voor een stevige klus. Een uur na de beslissing was er nog steeds maar weinig beweging ingekomen, en een korte maar iets wat technische passage lager op de singletrack was de boosdoener.
Het voordeel aan het lange wachten was dat we vanaf het hoogste punt in de race de zonsopkomst konden meemaken. De hoofdlampen konden ondertussen worden opgeborgen en het werd nu pas duidelijk in wat voor prachtige maar ruige omgeving we reeds waren geweest. Het vroege ochtendlicht was niks minder dan fenomenaal, en het landschap leek als een scene uit 'Lord of the rings'. Het was nog even geduldig wachten alvorens de zon onze koude voeten en lichaam eindelijk zou beginnen opwarmen. Na een moeizame start kwam de sliert lopers voorbij het moeilijk stuk ook terug in beweging, wat eveneens bijdroeg aan het opwarmen.
Na de uren wachten was ik volledig uitgecheckt uit de race, en ik zag echt ertegenop om deze monster afdaling aan te vatten. De organisatie zorgt er meestal voor dat de steile stukken al klimmend worden gedaan, zodanig dat de afdalingen beter beheersbaar zijn, maar nu zat er niks anders op. Mijn laatste water had ik tijdens de nacht al binnen, en meer dan enkele druppels kreeg ik niet meer uit de softflasks. De halve energiereep die ik in Bourg St. Maurice nog had weggestopt was nu het enigste wat mij de energie zou leveren om de komende uren af te dalen. Dit was toch een fout geweest waar ik achteraf mijn lessen zou uit trekken. Eerst al wandelend, later al lopend kwam ik dichter bij Fort de la Platte. De mooie zonsopkomst en de wolken in de vallei maakten de afdaling wat draaglijker. Vanaf het fort begon pas de echte steile afdaling met de vele switchbacks. Mijn bovenbenen waren ondertussen al serieus stijf geworden van de kou en de kilometers, maar verlossing zou pas komen na het overbruggen van de laatste 1000 hoogtemeters. Ik probeerde opnieuw te focussen en de pijn naar de achtergrond te duwen. Hoe sneller beneden, hoe sneller ik eindelijk mezelf zou kunnen herbronnen. De energie in mijn lichaam was al een lange tijd op, dus was het teren op karakter om beneden te raken.
Om 9u30 strompelde ik eindelijk de hulppost binnen in Bourg St. Maurice. Deze had ondertussen al een hele metamorphose ondergaan. Daar waar er tijdens de nacht nog tal van tafels, banken en eten stonden was de grote sporthal nu bijna helemaal leeg. In de hoek stond nog 1 tafel, en daar kreeg ik eindelijk de kans om mijn lege maag en energie bij te vullen. Bruiswater en een droog stuk stokbrood met lokale kaas zouden het moeten doen voor nu. Het smaakte hemels! Mijn vrouw en 2 dochters waren ondertussen onderweg om mij op te pikken, en we begonnen samen de nieuwe dag met croissants en koffie. Daarmee zat mijn 2e poging van de TDS trail er op. Goede nieuws: iedereen die vroegtijdig gestopt is geweest krijgt automatisch de kans om deel te nemen aan de editie van 2022.
Pas na de nacht is gebleken hoe tragisch het ongeval is geweest. De Tjechische loper die voorbij de Passeur de Pralognon gevallen was is iets later aan zijn verwondingen overleden. Bij de start van de UTMB op vrijdag is een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis. Hoewel ik de loper niet persoonlijk ken voel ik mij toch verbonden met hem. We delen immers dezelfde liefde voor de bergen en trails, net als zoveel anderen. Zoals Reinhold Messner zegt: 'Bergen zijn niet fair of onfair, ze zijn gewoon gevaarlijk'. Een sterke reminder om het leven te vieren, elke dag!